 |
|
Rusiya hakimiyyəti Ukraynanın Mariupol şəhərində minlərlə evi əvvəlki sakinlərindən alaraq müsadirə edir. Bu evlər əsasən müharibə zamanı şəhəri tərk etmiş və ya həlak olmuş ukraynalılara məxsusdur.
Teleqraf xəbər verir ki, bu barədə BBC məlumat yayıb.
2024-cü ilin iyul ayından bəri Rusiya tərəfindən şəhərə nəzarət edən yerli idarə qurumları tərəfindən dərc edilən sənədlər araşdırılıb. Bu sənədlərə əsasən, ən azı 5.700 ev müsadirə olunmaq üçün siyahıya salınıb.
Evlərini qorumaq istəyən ukraynalılar isə Mariupola geri dönmək üçün əvvəlcə Rusiyadan keçməli, sənəd işlərini tamamlamalı və Rusiya pasportu almağa məcburdurlar. Bu evlərin çoxu, 2022-ci ildə Mariupolun 86 gün davam edən mühasirəsi zamanı şəhəri tərk edən və ya həyatını itirən insanlara məxsus olub.
Human Rights Watch təşkilatı bildirir ki, həmin dövrdə 8000-dən çox insan ölüb, amma bu rəqəmin əslində daha yüksək ola biləcəyi vurğulanır.
Araşdırmaya görə, bu addımlar Mariupolu “ruslaşdırmaq” üçün aparılan geniş planın bir hissəsidir. Bu plan çərçivəsində şəhərdə yeni hərbi obyektlər tikilir, küçələrə rus adları verilir və şəhərin ümumi görünüşü dəyişdirilir.
Məlumatına görə, mühasirə nəticəsində şəhərdəki 443 çoxmərtəbəli binanın 93%-i ya dağılıb, ya da ciddi zərər görüb. Rusiya 70-dən çox yeni bina tikdiyini desə də, sakinlər hələ də mənzil çatışmazlığı yaşandığını bildirirlər.
Aprelin 16-da axşam saatlarında Rusiya qoşunları Dnepr şəhərinə pilotsuz təyyarə ilə hücum edib.
Teleqraf "Unian.net"ə istinadən xəbər verir ki, hücum nəticəsində az iki nəfər ölüb, 28 nəfər yaralanıb.
Dnepropetrovsk Vilayət Administrasiyasının sədri Sergey Lısak bildirib ki, yaralananlardan dördü uşaqdır.
"Ən azı 15 evə ziyan dəyib. Onların arasında tələbə yataqxanaları, təhsil müəssisələri və qida emalı zavodları da var", - məlumatda bildirilir.
Bu və gündəmdəki bir çox xəbərləri bu gün saat 11.00-də aparıcı Sevinc Telmanqızının təqdimatındakı “Canlı debat” verilişində müzakirə edəcəyik. Qonağımız hərbi ekspert Üzeyir Cəfərovdur. Müzakirədə tamaşaçılarımız da iştirak edə bilər.
Almaniya İkinci Dünya müharibəsindən sonra ilk dəfə olaraq ölkə hüdudlarından kənarda – Litvada, Belarus və Kalininqrad vilayəti ilə sərhədə yaxın ərazilərdə yerləşən Rudninkay və Kazlu-Ruda poliqonlarında hərbi kontingent yerləşdirib.
"Bu barədə Litva Müdafiə Nazirliyi məlumat yayıb.
Nazirlik qeyd edib ki, təlim zonalarının əhatə dairəsi təxminən üç dəfə genişlənib. Sözügedən hər iki poliqonun sovet keçmişi var: Rudninkay 1993-cü ildə bağlansa da, artan geosiyasi gərginlik fonunda yenidən fəaliyyətə başlayıb. Kazlu-Ruda isə 1970-ci illərdən bəri təlim bazası kimi istifadə olunur.
2027-ci ilə qədər bu bölgədə Almaniya Silahlı Qüvvələrinin – Bundesverin 5000 hərbçidən ibarət zirehli briqadasının daimi yerləşdirilməsi planlaşdırılır. Hazırda Litvada 150 alman əsgəri xidmət edir və 2025-ci ilin sonuna qədər bu sayın 500-ə çatdırılması nəzərdə tutulur.
“Briqadanın əsas missiyası NATO-nun şərq cinahını qorumaqdır. Bu qərar regionda mövcud geosiyasi çağırışlara cavab olaraq verilib”, – nazirliyin məlumatında bildirilib.(Axar.az)
Qərb ekspertlərinin qənaətlərinə görə, Makron hakimiyyətinin Fransanı tədricən dərin tənəzzülə doğru sürüklədiyi artıq inkaredilməz reallıqdır... Əgər, uzunmüddətli ölkədaxili və xarici böhranlar nəzarətdən çıxarsa, Fransanın bir dövlət olaraq, "yumşaq çökmə" mərhələsinə keçidi qaçılmaz xarakter daşıya bilər...
Dünya yeni siyasi-hüquqi və maliyyə-iqtisadi sistemə keçid mərhələsindədir. Tramp adminstrasiyasının başlatdığı qlobal iqtisadi-ticari savaş bütün dünya dövlətlərinə birbaşa, yaxud dolayısı ilə təsir göstərir. Halbuki, buna qədər də dünya iqtisadiyyatında neqativ dalğalanmalar mövcud idi. Bəzi nəhəng dövlətlərin maliyyə-iqtisadi sistemində dərin böhranın ilkin əlamətləri özünü göstərməkdəydi. Və belə neqativ əlamətlərin müşahidə olunduğu dövlətlərin sırasında Fransa xüsusilə diqqəti çəkir.
"Ölkə.az" bildirir ki, Qərb ekspertləri də birmənalı şəkildə Fransa iqtisadiyyatının sürətlə gerilədiyini vurğulayırlar. Onların fikrincə, prezident Emmanuel Makronun siyasəti uğursuz olub və hazırda Fransa sosial-iqtisadi böhrana məhkumdur. Belə ki, Fransız İctimai Rəyi İnstitutu tərəfindən keçirilən rəy sorğusuna görə, əhalinin dörddə biri gündəlik xərclərini qarşılamaqda daimi çətinliklər yaşayır. Və bu, o deməkdir ki, yüksək təminatlı həyat şəraitinə vərdişli Fransa vətəndaşlarını yaxın gələcəkdə daha ağır dövr gözləyir.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Qərb ekspertləri Fransa iqtisadiyyatında zəifləməni və ya çökmə tendensiyasını əsasən bir neçə önəmli daxili və qlobal faktorların təsiri ilə izah edirlər. Onların fikrincə, 2022-ci ildən başlayaraq, Avropada enerji böhranı yaşanır, bu da istehsal xərclərini artırır.İnflyasiyanın artması isə əhalinin alıcılıq qabiliyyətini azaldır, bu isə daxili tələbatı zəiflədir. Digər tərəfdən, Makron hakimiyyətinin pensiya islahatlarına qarşı genişmiqyaslı etirazlar Fransada artıq sosial sabitliyi pozub. Etiraz dalğasının güclənməsi Fransanın investisiya cəlbediciliyinə mənfi təsir göstərir.
Digər tərəfdən, prezident Emmanuel Makronun iqtisadi siyasəti, xüsusilə də sosial sahələrdə kəsintilər və islahatlar, əhalinin əhəmiyyətli bir hissəsini yeni siyasi arayışlara yönəldib. Ona görə də, əhali arasında qeyri-bərabərliyi dərinləşdirməkdə suçlanan Makron hakimiyyəti Fransa cəmiyyətində siyasi-ictimai dəstəyi demək olar ki, itirib. Və bu yaxın gələcəkdə Fransada hakimiyyət dəyişikliyinə yol aça biləcək dərin siyasi böhranın önəmli əlaməti hesab edilir.
Eyni zamanda, Ukrayna müharibəsi, enerji böhranı və tədarük zəncirindəki problemlər Fransa kimi sənaye ölkələrin iqtisadiyyatına sarsıdıcı zərbələr vurmaqda davam edir. Avrozonada yaşanan ümumi iqtisadi durğunluq Fransa iqtisadiyyatına da təsirsiz ötüşmür. Gənclər arasında işsizlik yüksək olaraq qalır. Gəlir bərabərsizliyi artır, bu isə sosial sabitliyə zərbə vurur və daxili istehlakı daha da zəiflədir.
Qərb ekspertlərinin qənaətinə görə, əgər, Fransada iqtisadi çöküş tendensiyası davam edərsə, bu ölkə bir sıra ciddi risklərlə və təhlükələrlə üz-üzə qala bilər. Bu risklər həm iqtisadi, həm sosial, həm də siyasi sahələri əhatə edir. İqtisadi çətinliklər, işsizlik və sosial bərabərsizlik genişmiqyaslı narazılıqlara və küçə iğtişaşlarına səbəb ola bilər. Əhalinin gəlirləri azaldıqca, həyat səviyyəsi pisləşdikcə, cinayətkarlıq və qeyri-qanuni fəaliyyətlər də artar.
Fransa iqtisadiyyatını idarə edə bilməyən Makron hakimiyyətinə qarşı ictimai etimad daha da azalacaq, bu isə populist, radikal və ifrat sağ, yaxud sol siyasi qüvvələrin güçlənməsinə şərait yaradar. Dövlət institutlarına olan inam zəifləməkdə davam edərs, bu, idarəetmədə də xaos yarada bilər. Fransa Avropa Birliyinin əsas aparıcı ölkələrindən biri olduğundan iqtisadi zəiflik rəsmi Parisin bu ittifaqdakı liderlik roluna sarsıdıcı zərbə vuracaq. İqtisadi problemlər Avropa Birliyi daxilində parçalanma və Fransa kimi ölkələrin təsir gücünün azalması ilə nəticələnə bilər.
Onu da nəzərə almaq lazımdır ki, investorlar sabitlik olmayan ölkələrə sərmayə qoymaqdan çəkinirlər. Bu da iqtisadi dirçəlişi daha da çətinləşdirir. İqtisadi risklərin artması reytinq agentliklərinin Fransa ilə bağlı qiymətləndirmələrinə neqativ təsirlər göstərər. Buna paralel olaraq, gənc və ixtisaslı mütəxəssislər daha sabit ölkələrə köç etməyə meylli ola bilər. Bu isə Fransa iqtisadiyyatının gələcəkdə yenidən bərpa olunması üçün zəruri olan insan kapitalını zəiflədər.
Göründüyü kimi, Fransa hələ də dünya liderliyinə iddia etsə də, əslində, hazırda bu ölkə müəyyən mənada, hətta dövlətçiliyə qarşı təhdidlərlə üzləşmək üzrədir. Bəzi Qərb ekspertlərinə görə, Fransada dövlətçiliyin tam çökməsi üçün iqtisadi zəifləmə ilə yanaşı, həm də genişmiqyaslı siyasi, sosial və təhlükəsizlik böhranlarının eyni vaxtda baş verməsi yetərli ola bilər. Və böyük ehtimalla bunun baş verməməsi üçün Fransa həm Avropa Birliyinin, həm də NATO-nun həlledici faktorlarına möhtac qala bilər.
Ancaq uzunmüddətli iqtisadi tənəzzül, sonu görünməyən sistemli siyasi böhran, müstəmləkə bölgələrinin və milli-etnik regionların müstəqillik fəaliyyəti, ifrat sağ və sol qruplar arasında kəskin toqquşmalar, vətəndaş qarşıdurmaları Fransa dövlətçiliyinə real təhlükə vəd edən faktorlar satılır. Əgər, uzunmüddətli ölkədaxili və xarici böhranlar nəzarətdən çıxarsa, Fransanın bir dövlət olaraq, "yumşaq çökmə" mərhələsinə keçidi qaçılmaz xarakter daşıya bilər.
Bu baxımdan, Makron hakimiyyətinin Fransanı tədricən dərin tənəzzülə doğru sürüklədiyi artıq inkaredilməz reallıqdır. Əgər, belə davam edərsə, Fransanın gələcək taleyi olduqca ciddi təhlükə qarşısında qala bilər. Və belə anlaşılır ki, əslində, Fransanın bir dövlət olaraq, iflası o qədər də uzaqda deyil.(musavat.com)
Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh və dövlətlərarası münasibətlərin qurulması haqqında Saziş layihəsi razılaşdırılıb, saziş layihəsi üzrə danışıqlar başa çatıb.
Bu barədə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan bildirib.
“Bu o deməkdir ki, biz sazişin imzalanması ilə bağlı müzakirələr mərhələsinə daxil olmuşuq və mən Ermənistan xalqı adından sazişi imzalamağa hazır olduğumu bildirim”, - o qeyd edib.
O əlavə edib ki, Azərbaycan sazişin rəsmi səviyyədə imzalanmasını iki məsələ ilə əlaqələndirir: “Bunlardan birincisi ATƏT-in Minsk Qrupu strukturlarının buraxılmasıdır. Mən dəfələrlə demişəm ki, bu, Ermənistan üçün aydın gündəmdir. Əgər biz Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı səhifəni bağlasaq və bunu ediriksə, bu münaqişə ilə məşğul olan strukturun olmasının nə mənası var?”
Paşinyan təklif edir ki, Azərbaycan Sülh Sazişi və ATƏT MQ strukturlarının ləğvi ilə bağlı eyni vaxtda birgə bəyanat imzalansın. “Bu, rəsmi təklifdir”, - Paşinyan bildirib.
Bakının Ermənistan Konstitusiyasına dəyişikliklə bağlı mövqeyinə gəldikdə Paşinyan deyib ki, Azərbaycanın bu mövqeyini Sülh Sazişini imzalamamaq üçün bəhanə kimi deyil, səmimi narahatlıq kimi qaldırmasından çıxış etməyə çalışmalıyıq.
“Biz özümüz problemin mahiyyətini, siyasi və hüquqi məzmununu vicdanla dərk etməliyik. Bildirməliyik ki, yalnız Ermənistan Konstitusiya Məhkəməsi Konstitusiyanın mətninin rəsmi şərhini verə bilər”.
Bununla belə, Paşinyan sülhlə bağlı ikibaşlı mövqeyini də ortaya qoyub: “Konstitusiya Məhkəməsi Ermənistan və Azərbaycan arasında Sülh Sazişinin mətninin Ermənistan Konstitusiyasına uyğun olmadığına qərar verərsə, o zaman Ermənistanda müəyyən vəziyyət yaranacaq və sülh və münaqişə arasında seçim etmək zərurəti yaranacaq.
Lakin Ermənistanın Konstitusiya Məhkəməsi Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh sazişinin mətninin Ermənistan Konstitusiyasına uyğun olduğuna qərar verərsə, bu halda Sazişin parlamentdə ratifikasiyasından sonra Ermənistan Konstitusiyasının 5-ci maddəsinin 3-cü bəndinin ratifikasiyasına heç bir maneə olmayacaqdır. Bu o deməkdir ki, Sülh Müqaviləsi həm Ermənistanda, həm də Azərbaycanda ratifikasiya edildikdən sonra ən yüksək hüquqi qüvvəyə malik olacaq.
Anlaşılmazlığa yol verməmək üçün bir daha vurğulayım ki, Azərbaycanın qaldırdığı məsələlərin həlli yolu Sülh Sazişini imzalamamaqdan deyil, imzalamaqdan keçir”.
ABŞ Dövlət Departamenti xaricdə yerləşən təxminən 30 diplomatik nümayəndəliyin bağlanmasını nəzərdən keçirir.
Bu barədə "The New York Times" qəzeti Dövlət Departamentinin daxili sənədinə istinadən məlumat yayıb.
Xaricdəki diplomatik nümayəndəliklərin və həmin qurumlarda çalışan əməkdaşların ixtisarı barədə ABŞ mediası hələ mart ayında yazmışdı. Həmin vaxt yalnız 10-a yaxın konsulluğun bağlanmasından söhbət gedirdi.
Qəzetin məlumatına görə, bağlanması planlaşdırılan diplomatik missiyaların əksəriyyəti Avropa və Afrika ölkələrində yerləşir. Malta, Lüksemburq, Lesoto, Konqo Respublikası, Mərkəzi Afrika Respublikası, Cənubi Sudan, Eritreya, Qambiya, Maldiv Respublikası və Qrenada kimi ölkələrdəki ABŞ səfirliklərinin bağlanması nəzərdə tutulur. Sənəddə həmçinin Somalidəki səfirliyin tamamilə bağlanması və ya ciddi şəkildə ixtisar edilməsi, Bağdaddakı Diplomatik Dəstək Mərkəzinin isə tamamilə bağlanması təklif olunur.
Əlavə olaraq, bağlanması və ya ixtisarı tövsiyə olunan konsulluqların əksəriyyəti Avropadadır. Bunlara Fransada beş konsulluq (Bordo, Lion, Marsel, Renn, Strasburq), Almaniyada iki konsulluq (Düsseldorf, Leypsiq), Bosniya və Herseqovinada iki konsulluq (Mostar və Banya Luka) daxildir. Bundan başqa, Yunanıstan, İtaliya, Portuqaliya, Böyük Britaniya, Kamerun, İndoneziya, Cənubi Afrika Respublikası və Cənubi Koreyada da bir neçə konsulluğun bağlanması planlaşdırılır.
Qəzetin qeyd etdiyi kimi, əgər bu planlar reallaşsa, ABŞ Avropa, Afrika və Şərqi Asiya üzrə diplomatik nümayəndəliklərin sayına görə Çinə liderliyi verəcək.
Xatırladaq ki, daha əvvəl "The Washington Post" qəzeti ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyasının Dövlət Departamentinə ayrılan büdcəni demək olar ki, iki dəfə azaltmağı planlaşdırdığını yazıb. Beynəlxalq təşkilatlara ayrılan vəsait isə daha ciddi şəkildə – təxminən 90% azaldılacaq. Bu planlara görə, BMT, NATO və daha 20 beynəlxalq quruma ayrılan maliyyə dəstəyi dayandırılacaq. İstisna yalnız MAQATE və ICAO kimi bəzi təşkilatlar olacaq.
Ötən gün Ermənistan parlamentində maraqlı anlar yaşanıb.
“Ölkənin Baş naziri Nikol Paşinyan parlamentdə çıxış edərkən deputatlardan biri onu dinləmək əvəzinə, rəsm çəkməklə məşğul olub. Həmin anlar kameralara tuş gəlib.
Görüntüləri təqdim edirik:
Fransa Əlcəzairin Fransadakı konsulluq və diplomatik şəbəkəsində xidmət edən on iki agentin ölkədən çıxarılması üçün simmetrik tədbirlər görəcək. Eyni zamanda, Fransa prezidenti ölkənin Əlcəzairdəki səfiri Stefan Romateni məsləhətləşmələr üçün geri çağırmaq qərarına gəlib.
"Bu barədə Fransa Prezidentinin Mətbuat xidməti məlumat yayıb.
“Bu çətin şəraitdə Fransa öz maraqlarını müdafiə edəcək və Əlcəzairdən öz öhdəliklərinə, xüsusən də milli təhlükəsizliyimizə və miqrasiya sahəsində əməkdaşlığımıza tam riayət etməsini tələb etməyə davam edəcək.
Dialoqun bərpası Fransa və Əlcəzairin maraqlarına uyğundur. Fransa prezidenti Əlcəzair hakimiyyətini martın 31-də Əlcəzair prezidenti ilə başlayan tələbkar və konstruktiv dialoq çərçivəsində məsuliyyət nümayiş etdirməyə çağırır”, - məlumatda bildirilib.
Qeyd edək ki, bundan öncə Əlcəzair Fransanın 12 diplomatını ölkədən çıxarmaq qərarı verib.(axar.az)
İsrailin Baş naziri Benyamin Netanyahu Qəzza zolağına səfər edib.
“Bu barədə onun ofisi məlumat yayıb.
Bildirilib ki, Netanyahu anklavın şimal hissəsinə baş çəkib.
Baş naziri Qəzzada İsrailin müdafiə naziri İsrael Katz, ordunun Baş Qərargah rəisi general-leytenant Eyal Zamir, Cənub Hərbi Dairəsinin komandanı general-mayor Yaniv Asor, diviziya və briqada komandirləri müşayiət edib.
Həmçinin Netanyahu müdafiə naziri və ordu komandanlığı ilə birlikdə Qəzzada yerləşən ehtiyatda olan və nizami ordunun döyüşçüləri ilə söhbət edib.
ABŞ dövlət katibi Marko Rubio xarici ölkələrə ayrılan 215 milyon dollar qrantı ləğv edib.
Bu barədə ABŞ-nin Hökumətin Effektivliyi Departamenti (DOGE) X sosial şəbəkəsində məlumat yayıb.
"Katib Rubio Dövlət Departamentinin xarici yardımını yaxından nəzərdən keçirməyə davam edir. Bu gün ümumi dəyəri 215 milyon dollar olan 139 faydasız qrantı ləğv edib", - məlumatda bildirilib.
Qeyd olunub ki, söhbət Ermənistan, Belarus, Bolqarıstan, Braziliya, Böyük Britaniya, Livan, Mavritaniya, Moldova, Tunis və Özbəkistandakı layihələrdən gedir.
Ermənistanda “Demokratik Mədəniyyətin Təşviqi” proqramının maliyyələşdirilməsi üçün 2 milyon dollar ayrılması nəzərdə tutulmuşdu.
Bazar ertəsi “The Washington Post” qəzeti əldə etdiyi sənədə istinadən yazıb ki, ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyası Dövlət Departamentinin büdcəsini təxminən yarıya qədər azaltmağı planlaşdırır. Vurğulanıb ki, Ağ Ev Dövlət Departamenti və ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyinin (USAID) fəaliyyətinə 28,4 milyard dollar ayırmağı təklif edir. Bu, Konqresin 2025-ci il üçün təsdiq etdiyi maliyyədən 27 milyard dollar və ya 48% azdır.
ABŞ İsraili öz qoşunlarını Suriyadan tədricən çıxaracağı barədə məlumatlandırıb.
Bu barədə “Ynet” məlumat yayıb.
“ABŞ təhlükəsizlik rəsmiləri İsrail kəşfiyyatının üzvlərinə iki ay ərzində qoşunların mərhələli şəkildə Suriyadan çıxaracağı barədə məlumat veriblər”, - məlumatda bildirilib.
Nəşrin yazdığına görə, İsrail əvvəllər hadisələrin bu cür inkişafının qarşısını almağa çalışsa da, buna nail ola bilməyib. Buna baxmayaraq, İsrail xüsusi xidmət orqanlarının rəsmiləri Amerika qoşunlarını Suriyada saxlamaq üçün Vaşinqtona təzyiq etməkdə davam edir.
Xatırladaq ki, 2024-cü ilin dekabrında Pentaqon Suriyada 2 minə yaxın ABŞ hərbçisinin olduğunu bəyan etmişdi.